Και άλλες ευρωπαϊκές και μη χώρες έδειξαν επιείκεια σε προδότες, πρώην ναζί και καθεστωτικούς αξιωματούχους.

Αλλά στην περίπτωση της Ελλάδας το κράτος τους αποκατέστησε και συχνά σε υψηλές θέσεις εξουσίας.

Πουθενά αλλού δεν συνέβη σε τέτοια έκταση και τόσο απροκάλυπτα, μια τόσο γενναιόδωρη και εκτεταμένη ατιμωρησία που δηλητηρίασε την πολιτική και κοινωνική ζωή του τόπου για δεκαετίες. Ήταν από τις βασικές αιτίες του Εμφυλίου και της διαμόρφωσης του σκοτεινού μεταπολεμικού καθεστώτος.

Παρουσιάζουν ειδικότερο ενδιαφέρον οι απολογίες των κατηγορούμενων. Διότι διαπιστώνει κανείς τις ιστορικές αντιστοιχίες με όσα ζούμε στις δραματικές μέρες μας.

«Εὑρέθην ἀντιμέτωπος ἱστορικοῦ διλήμματος· ἢ νὰ ἀφήσω νὰ συνεχισθῇ ὁ ἀγὼν καὶ νὰ γίνῃ ὁλοκαύτωμα ἢ ὑπείκων εἰς τὰς παρακλήσεις ὅλων τῶν ἡγητόρων τοῦ στρατοῦ, νὰ ἀναλάβω τὴν πρωτοβουλίαν τῆς συνθηκολογήσεως … Τολμήσας, δὲν ὑπελόγισα εὐθύνες … Μέχρι σήμερα δὲν μετενόησα διὰ τὸ τόλμημά μου. Τοὐναντίον αἰσθάνομαι ὑπερηφάνειαν. …Η συνθηκολόγησις δεν υπήρξεν έγκλημα κατά της Πατρίδος, αλλ' υπήρξεν μία αληθής υπηρεσία προς την Πατρίδα. Το ανωφελές "ολοκαύτωμα" θα ήτο μία αληθινή εθνική καταστροφή. Ήτο εύκολον να νίψω και εγώ τας χείρας. Δύσκολον ήτο να τολμήσω».  

Αυτά είπε στην απολογία του ο Γ. Τσολάκογλου. Αντίθετα από άλλα μέλη του Γενικού Επιτελείου ο Τσολάκογλου δεν ήταν ναζί, ούτε καν φιλογερμανός -ήταν ο Διοικητής των ελληνικών δυνάμεων στην Αλβανία.

Μπροστά στο «αδιέξοδο» συνθηκολογεί. Και βέβαια όχι μόνος του. Ο επίσημος πολιτικός κόσμος, όπως γράφανε τότε οι εφημερίδες, είδε με ευμένεια τον σχηματισμό της κυβέρνησης Τσολάκογλου, την οποία αντιλαμβανόταν ως «κυβέρνηση εθνικής ανάγκης». Στην συνάντηση που έγινε υπό τον Τσολάκογλου – για να δοθεί το «πράσινο φως» – πήραν μέρος οι Παπανδρέου, Κανελλόπουλος, Τσαλδάρης, Στεφανόπουλος, καθώς και ο «αριστερός» αγροτιστής Σοφιανόπουλος.  

Αν θυμηθείτε τα πυκνά γεγονότα των τελευταίων δύο μόλις χρόνων, τις κατηγορίες του ΣΥΡΙΖΑ περί «Τσολάκογλου», όταν αναφερόταν στην κυβέρνηση Σαμαρά- Βενιζέλου και την δικαιολογία του Αλέξη Τσίπρα ότι μας έφερε το τρίτο και χειρότερο Μνημόνιο για να αποφύγουμε «μια εθνική καταστροφή», τα πράγματα μπαίνουν σε άλλη διάσταση. Ή μήπως στην ίδια πάντα...